Door: Ria Poulsen
De Ribeira Sacra is een berggebied in het oosten van Galicië (Noord-Spanje) rondom de kloven van de rivieren Sil en Miño. Dat rijk is aan kloosters, kerken en herenhuizen uit de twaalfde en dertiende eeuw. En waar bovendien wijn verbouwd wordt op vaak super steile hellingen.
Het is een uitgestrekt, bosrijk berggebied met smalle, kronkelende wegen en talloze haarspeldbochten. Waarin je regelmatig kleine familiewijngaarden ziet.
Ik vind de Ribeira Sacra dan ook een heerlijke vakantiebestemming voor wijnliefhebbers, natuurliefhebbers en cultuurliefhebbers.
Ga er echter wel goed voorbereid naar toe, zodat je niet doelloos rondrijdt zónder van het geweldige uitzicht op de rivieren of de pracht van kloosters en kerken te kunnen genieten.
En hou er rekening mee dat je er door de steile, kronkelende bergwegen maar langzaam vooruit komt (over 5 kilometer reed ik al snel 20 tot 30 minuten).
Naar aanleiding van mijn eigen bezoek aan dit berggebied in Noord-Spanje, geef ik hier antwoord op vragen die je kunt hebben over een bezoek aan of vakantie in het Ribeira Sacra gebied in Spanje:
Bovendien geef ik tips over:
Het uitgestrekte berggebied Ribeira Sacra bevindt zich in het zuiden van de provincie Lugo (Galicië) en in het noorden van de provincie Ourense (Galicië), in het gebied waar de rivieren de Miño en de Sil samenkomen (de Miño rivier vanuit het noorden en de Sil rivier vanuit het oosten).
Het is grofweg gelegen tussen de plaatsen Lugo (Galicië) in het noorden, Ponferrada (Castilië en Leon) in het oosten en Ourense (Galicië) in het zuidwesten.
Beide rivieren hebben in de loop der eeuwen twee indrukwekkende kloven met een lengte van ongeveer 30 kilometer uitgesleten in het berglandschap rond de rivieren: de Cañón del Sil (=de kloof van de Sil rivier) plus de Cañón del Miño (=kloof van de Miño rivier).
*Tip*
Aangezien er nauwelijks openbaar vervoer is in dit landelijke berggebied, heb je echt een auto nodig voor je vakantie in de Ribeira Sacra (je kunt eventueel een paar dagen een auto huren). Alternatief is dat je vanuit de steden Ourense, Lugo of Santiago de Compostela een excursie naar de Ribeira Sacra boekt.
Je kunt in het Ribeira Sacra gebied in Galicië hartstikke veel zien en doen! Natuurmensen kunnen er vanaf het water, vanaf uitzichtpunten of al wandelend genieten van de indrukwekkende kloven van de Sil plus Miño rivier.
Ben je geïnteresseerd in cultuur, architectuur en geschiedenis? Dan kun je er smullen van prachtig geïsoleerde kerken en kloosters, van bergdorpjes en zelfs van een necropolis.
En hou je van wijn? Dan mag je dit klovengebied in Spanje niet missen! Allereerst omdat het indrukwekkend is hoe er in dit geïsoleerde berggebied met steile hellingen al eeuwenlang wijn geproduceerd wordt, maar ook omdat je er heerlijke wijnen kunt proeven (op afspraak!).
Hier volgt wat uitgebreidere informatie over de activiteiten en bezienswaardigheden in de Ribeira Sacra:
*Tips*
Er bevinden zich heel wat uitzichtpunten in de Ribeira Sacra en dan vooral rond de Cañón del Sil.
Een populair uitkijkpunt in de Ribeira Sacra is Miradoiro dos Torgas bij Parada da Sil, dat ook wel Mirador Balcón de Madrid genoemd wordt vanwege de vrouwen die hier afscheid namen van hun mannen die per boot vertrokken om werk te zoeken in de grote steden.
Deze mirador biedt zeker niet het mooiste uitzichtpunt, maar heeft wel een grote parkeerplaats vlakbij (wat bij veel miradors in de Ribeira Sacra niet het geval is).
Het mooiste uitzichtpunt aan de zuidkant van de Cañon del Sil vond ik Miradoiro de Vilouxe, een natuurlijk uitzichtpunt zonder balustrades in het bijna verlaten gehucht Vilouxe met prachtig uitzicht op een kronkel in de Sil rivier.
Je moet bovendien door het gehucht lopen om bij dit uitkijkpunt te komen (een wandeling van ongeveer 10 minuten naar beneden). Anderen vinden Miradoioiro da Pena de Matacás of Miradoiro A Mirada Máxica juist de mooiste mirador in de Ribeira Sacra.
Mooie uitzichtpunten aan de noordkant van de Cañon de Sil vind ik Miradoiro de Souto Chao (direct aan de weg, net onder Bodegas Regina Viarum), Miradoiro de Pena do Castelo en Miradoiro do Duque.
Alle drie de uitzichtpunten liggen tussen het dorp Doade en de brug naar de zuidkant van de Cañón del Sil. En bieden uitzicht over de terraslandbouw (=Socalcos) plus wijngaarden langs de Sil rivier.
Zoek je een mooie mirador aan de Cañon del Miño in het Ribeira Sacra gebied? Dan kan ik Miradoiro do Cabo do Mundo II warm aanbevelen.
Let op:
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Vanaf de twaalfde eeuw zijn talrijke kloosters, abdijen, kerken plus kappellen in dit klovengebied op de grens van Galicië en Leon gebouwd.
Nergens in Europa liggen er zelfs zo veel religieuze bouwwerken uit de Middeleeuwen dicht bij elkaar! Vandaar ook de naam Ribeira Sacra: Heilige Oever.
Het bekendste en meest bezochte klooster in de Ribeira Sacra is het Monasterio de Santo Estevo de Ribas de Síl, een benedictijnenklooster uit de tiende eeuw dat tegenwoordig gedeeltelijk een luxe Parador hotel is.
Vanaf de hoofdweg kun je het klooster niet zien liggen, daarvoor moet je eerst een slingerweg omlaag rijden.
Een ander prachtig gelegen klooster in de Ribeira Sacra is het afgelegen Monasterio de Santa Cristina de Ribas de Sil met zijn Romaanse kerk. Vanaf de parkeerplaats is het nog best een eind lopen. Daarom rijdt er (in ieder geval in de zomer) vanaf de parkeerplaats een busje naar het klooster.
En wist je dat het oudste klooster van Galicië zich ook in de Ribeira Sacra bevindt? Dit is het in de rotsen uitgehouwen Monasterio de San Pedro de Rocas, dat wat verder van de rivier af ligt, op weg naar de stad Ourense.
Er zijn binnen zelfs graftomben in rotsen uitgehouwen! Ik had dit klooster graag met eigen ogen willen zien, maar daarvoor was één dag Ribeira Sacra helaas te kort.
Wat ik óók graag met eigen ogen gezien had willen hebben, was de Santa Maria de Noguera de Miño kerk aan de Cañon del Miño, in het noordelijke deel van de Ribeira Sacra.
Deze kerk wordt vanwege zijn schilderingen ook wel de Sixtijnse kapel van Galicië genoemd...
*Tips*
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
En wist je dat de Ribeira Sacra ook een van de mooiste wijngebieden van Galicië is?
Op de steile hellingen langs de oevers van de Miño plus Sil rivier wordt er al sinds de Romeinse tijd wijn geproduceerd! De Cañon de Sil, de diepe kloof waar de Sil rivier doorheen kronkelt, vormt hét kenmerk van wijngebied Ribeira Sacra.
Het wijngebied in Noord-Spanje telt maar liefst 100 wijngoederen.
Dit zijn voornamelijk kleine authentieke bodega’s, maar er zijn ook een aantal grotere bodega's met moderne faciliteiten, die echter nog steeds de druiven krijgen van vele kleine wijnboeren. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Bodegas Regina Viarum.
Samen met Bodega Rectoral de Armandi is dit het bekendste wijngoed in de Ribeira Sacra. Beiden zijn gelegen aan de noordkant van de Cañón del Sil, in de buurt van het dorp Doade.
Talrijke wijngoederen in de Ribeira Sacra zijn op afspraak te bezoeken en houden wijnproeverijen. Zij liggen aan de zogenaamde Ruta do viño Ribeira Sacra, oftewel de wijnroute door de Ribeira Sacra.
*Tips*
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Een prachtige en bovendien ontspannen manier om de indrukwekkende kloven van de Cañon del Miño rivier in het noorden plus de Cañon del Sil in het zuiden van de Ribeira Sacra te zien, is per boot.
Op de Sil rivier kun je een boottocht maken vanaf Santo Estevo, Os Chancis (aan de overkant van Santo Estevo) plus vanaf A Abele (bij Doade), bij de brug over de Sil rivier. Op de laatste plek zijn er zelfs 2 boten, aan beide kanten van de brug: Embarcadero de Doade en Peirao de Abeleda.
Op de Miño rivier kun je een boottocht maken vanaf Belesar en Majorga (bij Rubias), beiden aan de oostoever van de rivier.
Vanaf een aantal van bovengenoemde plekken kun je bovendien ook kajakken, onder andere vanaf Embarcadero de Doade.
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Je kunt in de Ribeira Sacra wandelingen van een of meerdere uren maken, maar ook van meerdere dagen.
Een mooie korte wandeling die je ook met kinderen kunt maken, is bijvoorbeeld de wandeling over houten loopbruggen die hangen boven de kloof van de Mao rivier (een kleinere rivier in de Ribeira Sacra), de zogenaamde Pasarelas del río Mao (auto langs de weg parkeren, bij Fábrica da Luz, en van hieruit te voet naar beneden; stop onderweg ook even bij de 9e eeuwse begraafplaats Necropolis de San Lorenzo). Het is een circulaire wandeling van ongeveer 3 kilometer/ 1 uur.
Een wat langere wandelroute is verder de PR-G 4 Camino Real de San Pedro de Rocas, een eenvoudige circulaire route van 9 kilometer (ongeveer 3 uur) naar Galicië’s oudste klooster, het Mosteiro do San Pedro de Rocas, die vroeger een deel was van de oude koninklijke route naar de stad Ourense.
En wil je een hele dag wandelen? Dan vind ik de wandelroute Cañon del Sil – Santa Cristina, een circulaire wandelroute van 18 kilometer door de omgeving van het klooster van Santa Cristina, een aanrader.
Evenals de twee circulaire wandelroutes vanuit het pittoreske bergdorp Castro Caldelas (vanaf de Plaza de Prada): de "Sendero los Bosques Mágicos de Castro Caldelas" door bossen en langs gehuchten van zwarte leisteen, plus de “Sendero del Mirador Matacás” naar het prachtige uitkijkpunt van Matacás.
Verder lopen er ook twee pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela door dit fascinerende klovengebied:
Pelgrims die de populaire Camino Francés naar Santiago de Compostela wandelen, kunnen in de plaats Ponferrada kiezen welke route ze nemen. Aan het einde van de Camino del Invierno is het nog 3 dagen wandelen tot je Santiago de Compostella bereikt.
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Maar je kunt de Cañón del Sil in het zuidelijke deel van de Ribeira Sacra ook per toeristentrein verkennen!
De toeristentrein Aba Sacra rijidt twee keer per dag (om 11.30 en 16.30 uur) door de omgeving van de wijngoederen van Amandi plus Regina Viarum. Waar de eeuwenoude terraswijngaarden tegen de steile hellingen van de Cañon del Sil, de kloof van de Sil rivier, liggen.
In de zomermaanden rijdt de trein iedere dag. En de rest van het jaar rijdt de trein van woensdag t/m zondag.
Lijkt het je wat om een tocht met de toeristentrein te maken als je op vakantie in de Ribeira Sacra bent?
Meld je dan vooraf aan via info@abasacra.com. En zorg ervoor dat je minsten 10 minuten voor vertrek bij het vertrekpunt Restaurant a Cantina bent (adres: Doade 79, Sober).
Daarnaast organiseert Renfe in samenwerking met een aantal lokale bedrijven in de Ribeira Sacra ook een paar keer per jaar excursies vanuit Ourense waarbij je per toeristentrein het klovengebied van de Sil of de Miño rivier verkent:
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Bezoek tijdens je vakantie in de Ribeira Sacra als je tijd hebt ook het bergdorp Castro Caldelas in het zuidelijke deel van de Ribeira Sacra, bij de Cañon del Sil. Dit op een bergtop gelegen dorp maakt deel uit van de Mooiste dorpen van Spanje (Los Pueblos más Bonitos de España).
Het heeft een middeleeuws kasteel uit de veertiende eeuw en de huizen zijn er gebouwd van lichte natuursteen plus hebben hangende, witte, dichte balkons.
Bovendien ligt er als je bij het kasteel verder doorloopt aan het einde van het dorp een kleine kerk, de Iglesia de Santa Isabel, die een mooi kerkhof heeft van waaruit je prachtige uitzichten hebt.
*Tips*
Hou er rekening mee dat het kasteel van Castro Caldelas tussen 14 en 16 uur dicht is (open van 10-14 uur & 16-18/20 uur; entree €2).
Vanaf de Plaza de Prada in Castro Caldelas vertrekken 2 circulaire wandelroutes: de "Sendero los Bosques Mágicos de Castro Caldelas" door bossen en langs gehuchten van zwarte leisteen, plus de “Sendero del Mirador Matacás” naar het prachtige uitkijkpunt van Matacás.
Al heeft het bovengenoemde bergdorp nog de naam castro, wat de naam voor een ommuurde Keltische nederzetting in het noorden van Spanje is, het heeft niets meer met een prehistorische nederzetting te maken.
Het geeft echter wel aan dat er ook al in de prehistorie mensen in de Ribeira Sacra gewoond hebben. En dat hebben ze op meerdere plekken in dit berggebied in Galicië gedaan!
Zo vind je in het zuidelijke deel van de Ribeira Sacra ook nog resten van de zogenaamde Castro da Cividá plus Castro da Cividade, twee castros met bijna dezelfde naam die bovendien tegenover elkaar liggen (aan weerskanten van de rivier) en op elkaar uitkijken.
In het noordelijke deel van de Ribeira Sacra, ten zuiden van het gezellige plaatsje Portomarín, ligt verder Castro Candaz, een oude Romeinse nederzetting óp de Miño rivier die sinds de aanleg van het stuwmeer van Belesar echter grotendeels onder water staat. Je kunt de resten van deze nederzetting tegenwoordig alleen te voet bereiken. En dan alleen bij laag water…
Tip! Dichtbij de Castro da Cividá ligt het mooie uitkijkpunt Miradoiro do Castro, op weg naar het Santa Cristina de Ribas de Sil klooster.
Terug naar Zien&Doen Ribeira Sacra>>
Je kunt berggebied Ribeira Sacra in Galicië per auto, boot én toeristentrein (of een combinatie ervan!) verkennen en genieten van prachtige uitzichten op de kloven van de Sil plus Miño rivier, van kloosters plus kerken én van wijn!
De meeste mensen bezoeken het zuidelijke deel van de Ribeira Sacra, rond de Cañon del Sil, maar ook in het noordelijke deel (rond de Miño rivier) vind je mooie plekken als het gezellige rivierplaatsje Portomarín, uitzichtpunt Miradoiro do Mundo II plus de Santa Maria de Noguera de Miño kerk.
Wil je het gehele gebied verkennen, een paar wijnhuizen, kloosters plus kerken bezoeken, een boottocht over de Sil en/of Miño rivier maken en de schoonheid van het gebied tijdens een of meer wandelingen op je in laten werken, blijf dan minstens 3 dagen in dit prachtige klovengebied in Noord-Spanje!
Heb je maar één dag de tijd om de Ribeira Sacra te zien, probeer dan níet om zo veel mogelijk te zien, maar beleef dan liever op je gemak een klein deel van het berggebied.
*Tip voor 1 dag Ribeira Sacra*
Wil je de Ribeira Sacra maar 1 dag bezoeken? Blijf dan aan de noordkant van de Cañon del Sil. Maak er een boottocht over de Sil rivier, bezoek wijnhuis Bodegas Regina Viarum en rij eventueel met de toeristentrein langs de op steile hellingen gelegen wijngaarden.
Wat ik écht super vind van een vakantie in de Ribeira Sacra in Galicië is dat je er helemaal in stijl kunt overnachten: in karakteristieke kleine hotels die zich bevinden in een oud klooster, een herenhuis waar vroeger iemand van de rijke adel gewoond heeft (een zogenaamde pazo) of een landhuis waar vroeger een geestelijke gewoond heeft (een zogenaamde rectoral in het Spaans of reitoral in het Galicisch).
Zelf heb ik overnacht in de Pazo Casa Grande do Rosende en in Rectoral de Castillón, die ik beiden warm aan kan bevelen. Dit zijn echter zeker niet de enige hotels in de Ribeira Sacra waarin je stijlvol kunt overnachten. Hier komen mijn favoriete hotels rond de Cañón del Sil plus Cañón del Miño:
Een absoluut fantastisch hotel in het zuidelijke deel van de Ribeira Sacra vind ik Palacio del Sober buiten het plaatsje Sober.
Dit luxe hotel in Noord-Spanje is gevestigd in een indrukwekkend paleis, dat het grootste burgergebouw van Galicië is. Geniet er van de uitgebreide Spa, het uitstekende restaurant plus de tuinen die net als de rest van het hotel een oase van rust uitstralen.
En verken van hieruit de Cañón del Sil. Want vanuit het hotel is het niet ver rijden naar de wijnhuizen Armandi, Regina Viarum plus Rectoral de Gundivos (aan de noordelijke oever van de Sil rivier), de twee aanlegsteigers voor een boottocht op de Sil rivier of de toeristentreint die je mee op avontuur door de wijngaarden neemt...
Een ander fantastisch hotel in de Ribeira Sacra del Sil vind ik hotel Parador de Santo Estevo in het Monasterio de Santo Estevo de Ribas de Sil, een benedictijnenklooster uit de tiende eeuw.
Het kloosterhotel ligt verstopt in de bossen, wordt omgeven door een oase en vormt een ideale uitvalsbasis voor het verkennen van de Sil rivier plus de zuidelijke oever van de Cañón del Sil kloof.
Zo kun je vanuit het hotel prachtige wandelingen maken naar bijvoorbeeld de rivier of naar het verderop gelegen Santa Cristina klooster en kun je vanaf een aanlegsteiger in de buurt van het hotel een boottocht over de Sil rivier maken.
Bovendien kun je in dit 4-sterren Parador hotel in Galicië genieten van een heerlijk wellnesscentrum plus restaurant met lokale producten.
Een prachtig kleinschalig hotel in de Ribeira Sacra del Sil dat zich bevindt in een landhuis waarin vroeger een geestelijke gewoond heeft, vind ik Hotel Reitoral de Parada in het plaatsje Parada del Sil, dichtbij de Mirador de Madrid, aan de zuidelijke oevers van de Cañón del Sil kloof.
Dit gebouw was oorspronkelijk de woning van de hoofdpriester van het klooster van Santo Estevo. Tegenwoordig is het een zeer comfortabel hotel met 7 ruime, prachtig opgeknapte kamers, een bar, een restaurant plus een tuin. Een echte parel in het hart van de Ribeira Sacra!
En mooi klein hotel in de Ribeira Sacra del Sil dat zich bevindt in een pazo, het woonhuis van een edele, vind ik tenslotte Casa Grande do Rosende in het gehucht Rosende.
Hier stap je werkelijk terug in de tijd! Het uit de zestiende eeuw daterende landhuis is tot het einde van de twintigste eeuw in handen van dezelfde familie geweest, de familie Días Varelas, en heeft de originele kookplaats, eetkamer plus bibliotheek behouden!
De klassiek ingerichte kamers hebben comfortabele bedden. Verder heeft dit kleine hotel in Noord-Spanje een gezellige authentieke binnenplaats, een heerlijke tuin, een kleine wijngaard plus een heerlijk restaurant waar je iedere avond smult van lokale gerechten...
Een mooi klein hotel in de buurt van de Cañón del Miño kloof vind ik Rectoral de Castillón ten noordwesten van de plaats Pantón. Dit kleinschalige hotel in de Ribeira Sacra del Miño streek is gevestigd in een voormalige pastorie uit de zeventiende eeuw en beschikt over comfortabele kamers met een warme klassieke inrichting.
Van hieruit is het 10 minuten rijden naar het mooie uitzichtpunt Miradoiro Cabo do Mundo II, een half uur rijden naar stuwmeer Belesar met de Romeinse nederzetting Castro Candaz en 40 minuten rijden naar de Santa Maria de Nogueira kerk (de Sixtijnse kapel van Galicië).
Een ander gezellig klein hotel in de buurt van de Cañón del Miño kloof vind ik Casa Rural O Canto da Terra, eveneens ten noordwesten van de plaats Pantón.
Het kleinschalige hotel heeft een warme comfortabele inrichting en bestaat uit vier 2/3-persoons kamers plus twee 2/4-persoons appartementen. Verder is er een leuke speelruimte voor kinderen plus een tuin met overdekte zandbak en zijn huisdieren op verzoek toegestaan.
Bovendien is dit hotel in Noord-Spanje gelegen aan de pelgrimsroute Camino del Invierno de Santiago naar Spanje's bekendste bedevaartsplaats Santiago de Compostela. En ligt er een Spa plus Golfbaan 1 kilometer verderop.
Vind je het fijn om tijdens je vakantie in de Ribeira Sacra eventueel ook zelf te kunnen koken en je eigen woonkamer plus terras te hebben? Dan kan ik de huizen van aparthotel Miradores do Sil warm aanbevelen!
Deze 2- tot 5-persoons appartementen met comfortabele moderne inrichting, buitenzwembad en restaurant zijn gelegen ten zuiden van de Sil rivier, dichtbij de kloof van de kleinere Mao rivier met zijn prachtige houten loopbruggen.
Bovendien heb je vanuit je appartement een fantastisch uitzicht op de Cañón del Sil kloof! Voor kinderen is er verder een speeltuin, er zijn verschillende massage-mogelijkheden en in de omgeving van het hotel kun je wandelen, vissen en kajakken...
Of kijk eens naar deze 3 luxe vakantiehuizen op poten in de Ribeira Sacra met prachtig uitzicht op de Cañon del Sil kloof plus Sil rivier!
Deze 2-persoons tiny houses in Galicië (Noord-Spanje) hebben een moderne, ontzettend comfortabele inrichting plus een klein overdekt terras. Bovendien beschikken zij over gratis mountainbikes, mag je hond mee op vakantie komen en kun je in de omgeving ook wandelen, vissen en kajakken.
O ja, het is ook mogelijk om een babybedje of extra bed voor kinderen t/m 12 jaar in de hut op te zetten.
En dan zijn er nog de appartementen van Apartamentos Ribeira Sacra in het plaatsje Parada del Sil, die gelegen zijn op een paar minuten rijden van uitzichtpunt Miradoiro dos Torgas, aan de zuidkant van Sil rivier.
Deze ruime, prachtig opgeknapte appartementen in Galicië (Noord-Spanje) hebben een comfortabele moderne inrichting en beschikken over 1 of 2 slaapkamers (sommigen met prachtige natuurstenen muren) plus een gedeelde tuin. En een aantal appartementen hebben ook een eigen terras (het penthouse heeft zelfs 2 grote terrassen).
Maar ook in de Ribeira Sacra del Miño heb ik een paar fantastische vakantiehuizen gevonden! De drie vakantiehuizen van Ecolagar O Barqueiro zijn gelegen aan de rand van het plaatsje O Carballo en hebben een prachtig uitzicht op de Miño rivier!
Bovendien hebben deze luxe vakantiehuizen voor 2 tot 7-personen in het oosten van Galicië een fantastische inrichting: natuurstenen binnenmuren plus houten balken en tegelijkertijd modern meubilair.
Verder mag je hond mee op vakantie naar deze vakantiewoningen in Noord-Spanje en kun je in de omgeving niet alleen wandelen en fietsen, maar ook vissen, kajakken en golfen. Een absolute droom...